‘Het is tijd om de klimaatadaptatiekoe bij de horens te vatten’
Met deze woorden sloot Deltacommissaris Peter Glas zijn inleiding op de klimaatconferentie Zuid-Nederland afgelopen donderdag af. Glas benadrukte de noodzaak om de wateropgave integraal en gebiedsgericht te benaderen en riep de aanwezigen op om elkaar op te zoeken en elkaar te versterken door opgaven nog meer dan al gebeurt met elkaar te verbinden.
Het klimaat verandert. Hoosbuien, droge zomers en extremere waterstanden van de rivieren zijn de nieuwe normaal. Met consequenties voor waterveiligheid, -overlast, -beschikbaarheid én -kwaliteit.
Op de brede conferentie Klimaatadaptatie Zuid-Nederland stond deze nieuwe werkelijkheid centraal. Op initiatief van het Regionaal bestuurlijk overleg Maas (Deltaplan Hoge Zandgronden, Delta Aanpak Waterkwaliteit en Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie Zuid-Nederland) en de Stuurgroep Deltaprogramma Maas (waterveiligheid langs de Maas) kwamen zo’n 250 vertegenwoordigers van betrokken overheden, bedrijven en maatschappelijke partners bij elkaar om elkaar te inspireren en samen in te gesprek te gaan over de toekomstige opgaven. Kinderen openden de bijeenkomst met een oproep om samen te werken aan hun en onze toekomst.
Openingsfilm: ‘De waarde van water’
Rijk en regio en de bestuurlijke transformatie
Klimaatverandering, energietransitie, circulaire economie en landbouwtransitie leiden tot opgaven op lokale en regionale schaal die bij uitstek in samenhang en gebiedsgericht zijn op te pakken. Dit vereist samenwerking van overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers. Niet op de traditionele manier met lange beleidstrajecten van overheden, maar via een bottom-up aanpak die spelers activeert en die slimme oplossingen in gebieden laat ontstaan. “De noodzaak voor transitie is groot en er moet snel gehandeld worden. Door urgentie én perspectief te schetsen, komen mensen in beweging”, zo is de ervaring van Lambert Verheijen, dijkgraaf van Waterschap Aa en Maas.
Samen werken aan uitvoeringsprogramma’s
Om tot een klimaatbestendig Zuid-Nederland te komen is samenwerking onontbeerlijk. Belangrijk daarbij is de manier waarop we met elkaar samenwerken, zo stelt Patrick van der Broeck, dijkgraaf Waterschap Limburg. Hij riep op dat te doen vanuit het belang van de ander. “Niet jezelf centraal stellen en zeggen ‘wat goed is voor mij, is goed voor een ander’, maar beginnen met ‘wat goed is voor een ander, dat is goed voor mij’ . Als je dat als basis neemt dan gaat de samenwerking daarna als vanzelf”, aldus Van der Broeck. Samenwerking was ook nodig om op tijd te ‘ontsnappen’ uit de Escaperoom klimaatadaptatie. In deze escaperoom doorliepen de deelnemers het proces dat gemeenten vanuit het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie in de praktijk uitvoeren, namelijk: stresstest, risicodialoog en het opstellen van een uitvoeringsprogramma. In de verschillende deelsessies zijn veel nieuwe contacten gelegd tussen deelnemers voor de uitwerking van concrete uitvoeringsprogramma’s tot en met 2027.
Herontwerp van ons landschap
De kersverse gedeputeerde Rik Grashoff, tevens voorzitter van de Stuurgroep Deltaprogramma Maas, sloot de werkconferentie af. “Ik heb vandaag gevoeld dat sprake is van een hoge betrokkenheid bij het vraagstuk en een sterke motivatie bij iedereen om samen te komen tot een klimaatbestendige regio.” Grashoff concludeerde bovendien dat er vanuit verschillende programma’s en op verschillende schaalniveaus al hard gewerkt wordt aan deelopgaven. Hij onderstreepte dat daarbij meer dan nu aandacht nodig is voor het schaalniveau van beeklandschappen, hoge zandgronden en stroomgebieden met een eigen identiteit, omdat daar zaken samen komen. Grashoff: “Zowel in de stad als in het landschap moeten we komen tot een soort herontwerp, een heruitvinding van het landschap.”
Meer weten?
Bekijk de aftermovie en lees de conclusies van de verschillende deelsessies.
Impressie brede conferentie Klimaatadaptatie Zuid-Nederland
Aftermovie:
