Trekker: Karla Niggebrugge, Provincie Brabant
Gespreksleider: Dick Boland, Waterschap de Dommel
Sprekers: Karla Niggebrugge (Provincie Brabant), Hugo Schuitemaker (Designer), Nicolette Peters (Gemeente Boxmeer)
Kernboodschap: Design thinking zet in taaie vraagstukken drijfveren van mensen centraal waardoor bewoners en ambtenaren echt samen in beweging komen.
Inhoud
De huidige aanpak van overheden om bewoners te betrekken bij aanpassing aan extreem weer sluit onvoldoende aan bij de leefwereld van grote groepen mensen en leidt daardoor onvoldoende tot resultaat. Het gaat om problemen die we collectief voelen, maar waar de oplossingen ook liggen bij individuen die er niet altijd direct iets voor terug krijgen. We hebben dus andere invalshoeken nodig die ons toegang geven tot andere oplossingsrichtingen. De kracht van Design Thinking is dat deze methode de drijfveren van mensen centraal zet, in plaats van de agenda van overheden. Daardoor ontstaan nieuwe invalshoeken die aansluiten bij de leefwereld van mensen. Deze werkwijze past goed bij het werken volgens de nieuwe omgevingswet en biedt belangrijke input voor succesvolle risicodialogen.
Werkwijze sessie
We begonnen met een inhoudelijke toelichting vanuit de methode, de praktijk van de gemeente Boxmeer en reflectie door designer Hugo Schuitemaker. Vervolgens gingen we uiteen in vijf groepen. We gingen in een rollenspel aan de slag met een gemeentelijke case waarin bewoners beter betrokken konden worden bij de aanpassing aan extreem weer. Doel was in gesprek gaan met de bewoners en vervolgens een van de nieuw ontwikkelde invalshoeken toepassen op de case. In een botsproef met ambtenaren en de bewoners ontstond vervolgens het gesprek over oplossingsrichtingen.
Inzichten
Het inzicht dat er nooit alleen maar klimaatadaptatie speelt in een wijk. Maar dat mensen ook met andere vragen/ideeën/problemen zitten die onder andere beleidsdomeinen vallen. In de vijf groepen viel op, dat toch snel de stap werd gezet van probleem naar oplossing (terwijl design thinking veel tijd inruimt voor probleemverkenning). Waarschijnlijk kwam dit ook door de tijdsdruk tijdens de workshop.
Handelingsperspectieven
Overheden betrekken bewoners nu meestal vanuit de invalshoek dat mensen met kennis overtuigd worden om te gaan handelen. In het project Design Thinking en Extreem weer hebben we 4 nieuwe invalshoeken ontwikkeld die meer aansluiten bij de leefwereld van mensen. Deze invalshoeken kunnen in wijken/straten met bewoners verder worden uitgewerkt tot concepten die getest worden en uiteindelijk tot een mogelijke oplossing leiden die past bij de wijk.
Invalshoeken
- Sluit aan bij wat leuk of belangrijk wordt gevonden in het dagelijkse leven.
- Club weerbaar/kwetsbaar (sluit aan bij de behoefte van mensen om elkaar te helpen).
- Benut lokale kennis (iedere bewoners is expert van zijn/haar eigen situatie. Stel je als overheid kwetsbaar op en vraag aan bewoners om hulp waarbij die lokale kennis wordt ingezet.
- Maak het makkelijk om je voor te bereiden op extreem weer.
Lessen voor samenwerking en verbinding
- Ga op zoek naar de menselijke maat (breek klimaatadaptatie op in kleine stukjes die mensen kunnen bevatten).
- Mensen moeten zich kwetsbaar voelen voordat ze in actie komen. Dat vraagt van overheden dat ze zich ook kwetsbaar opstellen. Wees eerlijk waarom je mensen betrekt: zonder hen lukt het niet.
- Praat duidelijke taal: dus geen klimaatadaptatie maar aanpassen aan extreem weer.
- Wees oprecht nieuwsgierig naar de betekenis van extreem weer voor mensen.
Een succesvol Design Thinking traject beweegt mee met wat er op het pad komt. Dat betekent echt loslaten, verbinding zoeken met andere opgaven in de wijk, goed luisteren en oprecht zijn in je intenties.
Presentatie Design thinking
