Klimaatverandering heeft een grote invloed op de landbouw- en voedselsector in Brabant. De landbouw moet zich steeds meer voorbereiden op extreme weersomstandigheden, zoals langere periodes van droogte en hitte, en hevige buien. Hierdoor staan agrarisch ondernemers voor grote uitdagingen. Maar klimaatverandering levert soms ook kansen op. In het bollenschema van de NAS vind je een overzicht van hoe klimaatverandering de landbouwsector kan beïnvloeden. In de Klimaateffectatlas vind je kaarten en kaartverhalen met informatie over de gevolgen van klimaatverandering voor een bepaald gebied.
Hieronder staan de mogelijke gevolgen op een rij voor de agrarische sector.
Verandering |
Gevolgen |
| Waterbeheer bij langere periodes van droogte |
|
|
Gewasopbrengst |
|
|
Veranderingen in gewascycli |
|
| Veranderingen in gewasdiversificatie |
|
|
Pest- en ziektebeheer |
|
|
Dierenwelzijn |
|
|
Energieverbruik stallen |
|
|
Schade aan infrastructuur en productiemiddelen |
|
| Economische impact |
|
|
Impact op het milieu |
|
Aanpassing op bedrijfsniveau…
Het is belangrijk dat de land- en tuinbouwsector zich bewust is van de mogelijke gevolgen van een veranderend klimaat en zelf op tijd maatregelen neemt om zich hierop voor te bereiden. Het verbeteren van de vitaliteit van de bodem kan een belangrijke rol spelen in het beperken van klimaatschade. Veel agrariërs nemen al maatregelen waardoor ze beter om kunnen gaan met de risico’s, maar hoogstwaarschijnlijk zijn steeds ingrijpendere aanpassingen nodig. Het nemen van dit soort maatregelen heet klimaatadaptatie. Daarnaast kunnen agrariërs ook een bijdrage leveren aan oplossingen voor het klimaatvraagstuk. Dit noemen we klimaatmitigatie. Dit kan bijvoorbeeld door productie van biogas waardoor de vraag naar fossiele brandstoffen afneemt, door ruimte beschikbaar te stellen voor het opwekken van duurzame energie of door bij te dragen aan natuur- en waterdoelstellingen.
…. én op gebiedsniveau
Klimaatverandering vraagt ook om een aanpak op gebiedsniveau, waarbij de verschillende kenmerken van een gebied in samenhang worden bekeken en de juiste functie op de juiste plek komt. Richt je eerst op laaghangend fruit: kies eerst voor maatregelen die je makkelijk kunt nemen en snel effect hebben. Een goede samenwerking tussen bedrijven, overheden en onderzoeksinstituten is belangrijk om gebieden toekomstbestendig te maken.
Wat doet de provincie?
De provincie Noord-Brabant wil er met haar beleid voor zorgen dat Brabant in 2030 de meest duurzame landbouw- en voedselproductie van Europa heeft. Belangrijk is dat de klimaatdoelstellingen worden gehaald, dat de mineralenkringlopen worden gesloten en dat de impact van landbouwemissies op het water- en bodemsysteem en op de lucht zo klein mogelijk is. Hierbij speelt ook klimaatadaptatie een belangrijke rol. Door richting te geven en verandering te stimuleren en mogelijk te maken, ondersteunt de provincie de land- en tuinbouwsector. Hieronder lees je hoe de provincie dat doet:
- Voor de ruimtelijke ordening heeft de provincie een visie op hoofdlijnen vastgelegd in de Omgevingsvisie. De provincie bepaalt aan welke voorwaarden het omgevingsbeleid moet voldoen.
- De provincie bevordert innovatie, door cofinanciering en door mee te denken over de inhoud van langjarige innovatieprogramma’s van bedrijven en kennisinstellingen. Ook faciliteert de provincie proeftuinen en stimuleert ze startups in agrofood.
- De provincie heeft de regie bij een integrale, gebiedsgerichte aanpak en neemt hierbij deel aan programma’s om de gebiedsinrichting toekomstbestendig te maken.
- De provincie stimuleert natuur- en landschapsinclusieve, en biologische landbouw, Dat gebeurt via subsidieregelingen, kennisdeling en de coaching van agrarisch ondernemers. Hierbij worden bijvoorbeeld ook klimaatrobuuste teelten gestimuleerd.
- De provincie stimuleert teelten voor de biobased (bouw)sector, met gewassen die vaak minder water en nutriënten nodig hebben. Hiermee worden klimaatmitigatie en klimaatadaptatie indirect ondersteund.
- De provincie ontwikkelt een BedrijfsBodemWaterPlan (BBWP) dat per perceel het verwachte effect van maatregelen aangeeft. Door het provinciale beregeningsbeleid hieraan te koppelen, stuurt de provincie erop aan dat iedere agrariër dit instrument gaat gebruiken.
- De provincie stimuleert kennisontwikkeling en kennisdeling. Dat doet ze door samen te werken met onderzoeksinstellingen en door ondernemerscoaches en bodemcoaches in te zetten, bijvoorbeeld met het doel om de vitaliteit van de bodem te verbeteren.
- De provincie vergroot het klimaatbewustzijn en ondersteunt agrariërs gericht bij het maken van strategische keuzes voor hun bedrijfsvoering.
- De provincie stimuleert het vormen van netwerken en bevordert de contacten tussen agrariërs, ketenbedrijven, bewoners/consumenten en studenten.