Overstromingen en extreem weer kunnen zo veel schade veroorzaken dat het de samenleving ontwricht. Stel bijvoorbeeld dat het netwerk van elektriciteit, drinkwater of snelwegen uitvalt: dan hebben we een groot probleem. Dit soort belangrijke functies die kwetsbaar kunnen zijn voor overstroming, wateroverlast, droogte en hitte noemen we vitale en kwetsbare functies. Hoe kunnen we deze functies beschermen? Een consortium van Deltares, Arcadis, Stichting CAS, Royal HaskoningDHV en de Universiteit Twente heeft hier een verkennend onderzoek naar gedaan binnen het NKWK-project Klimaatbestendige Stad. Het resultaat is het dossier Vitale en Kwetsbare functies op het Kennisportaal Klimaatadaptatie.

Wat staat er in het dossier Vitaal&Kwetsbaar?

In het dossier vind je een overzicht van de kennis en ervaring die is opgedaan op het gebied van Vitaal&Kwetsbaar: Welke methoden bestaan er om vast te stellen of vitale en kwetsbare functies beter beschermd moeten worden? Wat voor ervaringen zijn er opgedaan? Wat is er nodig om met de bescherming van vitale en kwetsbare functies aan de slag te gaan? Daarnaast vind je informatie over hoe de bescherming van vitale en kwetsbare functies is georganiseerd: wat zijn de rollen van verschillende overheden en andere partijen, en welke samenwerkingen zijn er? Het consortium heeft ook aandachtspunten geformuleerd voor verschillende doelgroepen, geeft voorbeelden van verschillende cases en pilotprojecten en heeft een stappenplan ontwikkeld dat decentrale overheden kunnen gebruiken.

Tip: lees eerst de aandachtspunten

Wil je als gemeente of andere decentrale overheid aan de slag met de bescherming van vitale en kwetsbare functies? Dan kan dit dossier je op weg helpen. Het advies daarbij is om eerst de aandachtspunten te lezen. Daarin vind je de belangrijkste conclusies over de huidige aanpak van vitale en kwetsbare functies, met tips en valkuilen. Daarnaast vind je er vijf aandachtspunten die gaan over hoe je de samenwerking en uitwisseling van informatie kunt organiseren. Het is handig om hiervan op de hoogte te zijn voordat je je gaat verdiepen in de rest van het dossier.

Stappenplan om zelf aan de slag te gaan

Om vitale en kwetsbare functies te beschermen, is het nodig om verschillende stappen te doorlopen. Het consortium heeft daarom een stappenplan ontwikkeld, met per stap een uitleg, methodes en praktijkvoorbeelden. Centraal in de stappen staat een risicogestuurde aanpak. In de tweede stap bepaal je bijvoorbeeld wat de impact is als een belangrijke functie uitvalt. Elke stap levert je risico-informatie op die je kunt afwegen en waarmee je uiteindelijk beslissingen kunt nemen om vitale en kwetsbare functies te versterken. De stappen voor Vitaal en Kwetsbaar kun je deels vergelijken met de stresstest, risicodialoog en uitvoeringsagenda van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie, zoals je in de figuur hieronder kunt zien.