Wie is verantwoordelijk voor de risico’s van weersextremen?

vrijdag 19 maart 2021

De kans op schade door extreem weer neemt door klimaatverandering toe. Maar wie is er verantwoordelijk voor de risico’s? Hoe is deze verantwoordelijkheid verdeeld tussen individuele eigenaren, de overheid en verzekeraars? Ambient heeft in opdracht van het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) een verkenning uitgevoerd naar deze verantwoordelijkheden. Uit de verkenning blijkt dat het niet altijd duidelijk is tot waar de zorg van de overheid gaat. Het laatste hoofdstuk gaat in op de aandachtspunten en knelpunten en mondt uit in een aanzet voor een beleidsagenda.

Om wat voor risico’s gaat het?

Het gaat in de verkenning om de risico’s van wateroverlast, droogte, hitte, overstromingen, storm, hagel, bliksem en natuurbranden. Verder is niet alleen verkend wie er na een incident door extreem weer verantwoordelijk is voor de kosten van schade. De auteurs hebben ook verkend wie er verantwoordelijk is om risico’s op dit soort schade te verminderen of voorkomen. Meestal zijn eigenaren zelf verantwoordelijk voor schade door extreem weer. Wel zijn er verschillende vormen van collectieve zorg ontwikkeld om het individuele risico op schade of overlast te verkleinen.

Overstromingen en wateroverlast: vooral zorg van de overheid

Voor overstromingen en wateroverlast geldt dat de overheid de meeste zorg op zich neemt om overlast te voorkomen. Dat doet ze via investeringen in de waterkeringen, riolering en inrichting van de openbare ruimte, en via wetgeving daarover. Bij heel extreme neerslag kan er toch wateroverlast ontstaan, ondanks dat het watersysteem goed functioneert. In dat geval verschuift de zorg voor een groot deel naar de eigenaren. Bij een overstroming ondanks goed werkende waterkeringen is de rol van de overheid groter dan bij wateroverlast. Maar ook dan ligt een deel van het risico bij de eigenaren. In buitendijkse gebieden ligt het risico op overstromingsschade helemaal bij eigenaren van gebouwen.

Hitte en droogte: meer verantwoordelijkheid voor individu

Bij droogte en hitte verschuift de verantwoordelijkheid meer op richting de individuele eigenaar. Bij droogte investeert de overheid wel in een goede inrichting van het watersysteem en in de regulering van wateronttrekkingen en afspraken over de waterverdeling. Maar eigenaren zijn bijna altijd zelf verantwoordelijk voor schade door dalende grondwaterstanden. Om hitteproblemen te voorkomen, moeten eigenaren van gebouwen en terreinen zelf investeringen doen. De overheid investeert in een hittebestendige inrichting van de buitenruimte en is verantwoordelijk voor de gezondheidszorg. Het risico op storm, bliksem, hagel en natuurbrand ligt net als hitte en droogte voor het grootste deel bij individuele eigenaren.

Welke schade kun je laten verzekeren?

In het rapport staat ook welke schade als gevolg van extreem weer je wel en niet kunt laten verzekeren. Het Verbond van Verzekeraars heeft hier eerder in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ook al een infographic over gemaakt. In het rapport vind je een samenvatting van de dekking van verschillende typen verzekeringen voor de verschillende risico’s van extreem weer.

« Terug

Sluiten