Project KLIMAP maakt klimaatadaptatie concreet en flexibel

vrijdag 05 april 2024

Hoge zandgronden in Zuid- en Oost-Nederland hebben veel te lijden onder de effecten van klimaatverandering zoals droogte en wateroverlast. Maar hoe maak je die kwetsbare gebieden klimaatbestendig? En hoe ga je om met onzekerheid? Want we weten niet precies hoe klimaatverandering zich ontwikkelt. Partners in het project Klimaatadaptatie in de Praktijk (KLIMAP) hebben in vier jaar onderzocht hoe we concreet en flexibel maatregelen voor klimaatadaptatie kunnen toepassen.

Hoge zandgronden

Van onderzoeksinstituten, provincies en waterschappen tot bedrijven: 23 partijen werkten in het project KLIMAP vier jaar samen aan het maken van ontwikkelpaden en routekaarten. Die tools maken het mogelijk om een stapsgewijs en flexibel langetermijnplan te maken voor  klimaatadaptieve maatregelen.

Praktische experimenten voor klimaatadaptatie

Verschillende maatregelen zijn getest in proefvelden verspreid over de hoge zandgronden. Op deze kaart zie je een overzicht van deze experimenten. Wat doen regenwormen voor de infiltratie van regenwater? Kan ondergrondse druppelirrigatie helpen in droge tijden? Wat doet gewaskeuze voor de bodem? Welke effecten heeft de teelt van meerjarig graan op onder andere de waterkwaliteit, koolstofvastlegging en biodiversiteit? Op al deze vragen en meer heeft het KLIMAP antwoorden gezocht, die zijn opgenomen in de zogenaamde menukaarten: een overzicht van mogelijke maatregelen in specifieke gebieden.

Ontwikkelpaden naar klimaatadaptatie

Een van de belangrijke resultaten van KLIMAP is de methode van de ontwikkelpaden. Deze tool moedigt overheden en organisaties aan om een flexibele, langjarige planning te maken voor klimaatadaptatie. Door verschillende paden te ontwerpen, calculeer je onverwachte veranderingen in. Onvoorziene ontwikkelingen van het klimaat en de samenleving zorgen op die manier niet voor het afbreken van de plannen en de uitvoering, maar voor het voortzetten ervan op een andere manier. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden en die kan je maar beter alvast uitstippelen, concludeert KLIMAP.

Routekaarten naar klimaatadaptatie

Een ander resultaat van het vierjarig onderzoek zijn de routekaarten. Deze kaarten geven richting aan organisaties en overheden voor hun route naar een klimaatbestendige omgeving. KLIMAP heeft na vier jaar onderzoek de volgende producten opgeleverd, die onderdeel vormen van de routekaarten:

  • De eerdergenoemde menukaart van beproefde experimenten uit het veld.
  • Een handleiding om ontwikkelpaden te ontwerpen voor de lange termijn.

Op 21 maart 2024 werd het project afgesloten met een goedbezocht symposium. Daar stonden twee vragen centraal: Met welke inzichten en resultaten uit KLIMAP ga je zelf aan de slag? En wie of wat heb je nodig om aan de slag te gaan? Een verslag van het symposium is hier te lezen.

Dit zijn de partners die betrokken zijn bij het project KLIMAP:

Waterschap Aa en Maas, Waterschap Vallei en Veluwe, Waterschap De Dommel, Waterschap Brabantse Delta, Waterschap Limburg, Waterschap Vechtstromen, Waterschap Rijn en IJssel, provincie Noord-Brabant, provincie Gelderland, provincie Limburg, STOWA, LLTB, KWR Water Research Institute, Deltares, Wageningen Environmental Research, Wageningen Livestock Research, Wageningen University & Research, Radboud Universiteit, Louis Bolk Instituut, Van den Borne projecten, KnowH2O, Barth Drainage en Kuipers Electronic Engineering.

Tekst: Marjolein Bezemer
Beeld: Paul Raats

« Terug

Sluiten